Ortodonti Tedavisi Nedir?

Ortodonti tedavisi, çocuklarda ve yetişkinlerde belirgin çene, diş, ve ağız içi sorunlarının etkin şekilde ortadan kaldırılmasını, hastaya hem anatomik hem de estetik açıdan mümkün olan en doğru çözümün sunulmasını hedefler. Doğru doktor seçimi, kişiye özel ortodontik tedavi ve titiz bir tedavi süreci ile sağlıklı bir ağza sahip olabilmek ve güvenle gülebilmek mümkün hale gelir.

Ortodonti nedir?

Ortodonti, diş, çene ve yüz bozukluklarını teşhis ve tedavi eden diş hekimliği branşının uzmanlık dalıdır. Bu özel uzmanlık dalında, dişlerin normalden farklı olarak çapraşık ve uyumsuz olması durumunda diş hekimi söz konusu kişinin diş, kafa ve ağız yapısını inceler ve bozuklukların düzeltilmesi için kişiye özel bir tedavi uygular. Gelişim çağındaki çocuklarda dişlerin doğru pozisyonda olmasını sağlayan ortodontik tedavi yöntemleri, yetişkinlerde de diş çapraşıklıkları, kapanış düzensizlikleri ve yüz-çene bozuklukları gibi sorunların tedavi edilebilmesini mümkün kılar. Özetle, etkili bir ortodontik tedavi kişinin hem daha sağlıklı hem de daha estetik dişlere sahip olması için gereklidir.

Ortodonti tarihçesi

Toplum arasında daha çok diş teli tedavisi olarak bilinen ortodonti, kelime olarak düz anlamındaki Latince “ortos” ile diş anlamına gelen “dontos” kelimesinin birleşiminden oluşur. Kelimenin kökenine bakarak ortodontik yaklaşımların oldukça eski bir tarihi olduğu rahatlıkla söylenebilir. Modern ortodontik tedavi yöntemleri henüz yüzyıllık bir geçmişe sahip olsa da, fazla dişlerin dizilişi bozabileceği ve diş çekerek bu sorunun giderilebileceği ilk kez M.S. 625 yılında Paulus Aegineta tarafından belirtilmiştir.

Yılllar içerisinde pek çok bilim insanının üzerine çalıştığı diş yapısı bozuklukları, kapsamlı olarak ilk kez Pierre Fauchard’ın 1723 ve 1728 yıllarında yayımlanan kitaplarında ele alınmıştır. Fauchard’ın 1723 yılında yaptığı ilk ortodontik aygıt basit diş hareketlerinin gözlemlenmesini sağlamış, zamanla cihazlar ve yöntemler daha modern ve işlevsel hale gelmeye başlamıştır. Ortodontik bozuklukların temel nedenlerinden biri olan süt dişinin erken çekimi ise ilk kez Adam A. Brunner tarafından yine 1800’lü yıllarda incelenmiştir. Özellikle son 30 yıldır ciddi bir ilerlemeye sahne olan ortodonti ana bilim dalının bugün daha çok yüz ve estetik odaklı olduğu, geçmişte ise odağında sadece diş ve diş bozuklukları olduğu söylenebilir.

Ortodontik sorunlar nelerdir?

Ortodonti tedavisi gerektiren sorunlar aşağıdaki şekilde sıralanabilir:

● Dengeli olmayan yüz ve çene yapısı

● Diş çapraşıklıkları

● Rotasyonlu dişler (Dönük Dişler)

● Aralıklı dişler

● Kapanış bozuklukları

● İleri çene durumu

● Çenede darlık

● Protez problemleri

● Yarık damak-dudak

● Gömülü dişler

● Eksik dişler

● Önde konumlanmış dişler (dişleklik)

Ortodontist kimdir?

Ortodontistler, diş, diş eti ve ağız içi sorunlarının teşhisi ve tedavisi üzerine uzmanlaşmış diş hekimleridir. Diş ve çenenin fonksiyonel, anatomik ve kozmetik açıdan doğru pozisyonlarda olması’nı sağlarlar. Ortodontist olmak isteyen diş hekimlerinin 5 yıllık diş hekimliği fakültesinin ardından ortodonti alanında en az 4 yıllık bir doktora programına katılmaları gerekir. Ortodonti uzmanı olmak isteyenlerin önünde uzun bir eğitim ve pratik programı vardır. Hem ortodonti uzmanı olmak hem de farklı alanlarda uzmanlaşmak ise mümkündür.

Ortodonti tedavi yöntemleri

Ortodonti tedavisi öncelikle diş çapraşıklığı ve yamukluğu, diziliş problemleri ya da çene sorunları gibi ortodontik sorunların teşhisi aşamasıyla başlar. Detaylı bir muayene ve gerekli tetkiklerin ardından doktor hasta için en doğru tedavi yöntemine karar verir. Uygulanacak ortodonti tedavisi öncesinde ağız hijyeninin tamamen sağlanması, çürük benzeri sorunların ortadan kaldırılması, ağız bakımının dört dörtlük bir şekilde gerçekleştirilmesi gerekir. Ardından uygulanacak ortodontik tedavi yöntemine göre kişinin ağız, diş ve çene yapısı esas alınarak çeşitli analiz ve ölçümler yapılır. Ortodonti tedavisinde kullanılan yöntemler şu şekildedir:

Sabit ortodontik tedavi

Sabit ortodontik araçlar “braket”lerden oluşur. Dişlerin üzerine uygulanan diş teli yani braket, ortodontist tarafından dişe yapıştırılarak sabitlenir ve ancak yine doktor tarafından çıkarılabilir. Braket çeşitleri metal ve şeffaf olarak ikiye ayrılmaktadır.

Metal braketler: En yaygın olarak bilinen diş teli çeşidi olan metal diş telleri, tutucu parça braketlerden ve ark teli olarak da adlandırılan ince diş tellerinden oluşur. Braketler aracılığıyla dişe kuvvet ileten teller, istenen diş hareketlerinin oluşmasını sağlar. Braketler ile tellerin bir arada durmasını sağlayan, şeffaf, renkli ya da metalik renkte olabilen lastiklere ise ligatür adı verilir.

Şeffaf plaklar: Diş sağlığı ve diş bakımının gün geçtikçe daha önemli hale gelmesi, daha estetik dişlere sahip olmak isteyen kişi sayısının artması, özellikle yetişkin diş ortodontik tedavilerinde de bir yükselişe neden olmuştur. Bu noktada ise sabit metal diş tellerine nazaran daha estetik bir görünüme sahip olan şeffaf plaklar bir alternatif olarak ortaya çıkmıştır. Kişinin diş ölçülerine özel olarak yapılan şeffaf plaklar, dişlerin yavaş yavaş ve etkili şekilde düzelmesinde oldukça etkilidir. İstendiği zaman çıkartılabilmesi ve görünmemesi son derece yaygın bir kullanıma sahip olmalarına neden olmuştur.

Lingual ortodontik apareyler (Görünmez diş teli): Lingual diş teli veya braket olarak tanımlanan görünmez diş teli, dişlerin dile bakan iç tarafına yerleştirilir. Dışarıdan fark edilmeyen lingual ortodontik apareyler, dişlerin hizalanması, çenenin tam olarak kapanması ve ısırma ile ilgili birçok problemin çözümünde oldukça etkili bir araçtır. İlk zamanlarda ortaya çıkan rahatsızlıklar, peltek konuşma gibi geçici ve basit şikayetler, genellikle ilk 1 ay içerisinde kişinin görünmez diş teline alışmasına takiben kaybolur. Kişiye özel üretilen Saklıtel lingual ortodontik sistem, kullanıcılara hem yüksek konfor hem de maksimum verim sunması nedeniyle oldukça etkili bir seçenektir.

Hareketli Apareyler (Damaklık): Hareketli aparey olarak da bilinen damaklıklar daha çok çocukluk çağında uygulanan ortodontik araçlar arasındadır. Hem iskeletsel sorunlar hem de tedavisi kolay basit diş çarpıklıkları bu araçlar ile kolaylıkla düzeltilebilir.

Ortodontik cerrahi (Ortognatik Cerrahi)

Ortodontik tedavi yöntemleriyle düzeltilemeyecek hastalarda bir başka çözüm yolu da cerrahi uygulamalar olarak öne çıkmaktadır. Doğuştan gelen çene ve yüz bozuklukları ya da hastalık ya da kaza sonrası oluşabilen diş ve çene sorunlarının cerrahi tedavisi, kişilerin fiziksel ve psikolojik bütünsel sağlığını destekleyen oldukça etkili bir başka yöntemdir.

Ortodontik tedavi sırasında dikkat edilmesi gerekenler

Kişiye özel olarak tasarlanan ortodontik tedavi sürecinin verimli olması, var olan diş ve çene sorunlarının en etkin şekilde çözüme ulaştırılması için hastalara da oldukça fazla rol düşmektedir. Bu süreçte hem braketlerin hem de diş minesinin zarar görmemesi adına bazı beslenme kurallarına dikkat etmek ve doğru diş fırçası kullanmak oldukça önemlidir.

Beslenme içeriğine dikkat

Ortodontik tedavi sürecinde diş minesine zarar veren sert ve çekirdekli yiyeceklerden (diş tellerinde oynama, kırılma gibi durumlar gerçekleşebilir), braketlerin yapıştırılmasında kullanılan maddeyi eriten kola, fanta gibi asitli içeceklerden, diş tellerine zarar veren sakız ya da şeker gibi gıdalardan mutlaka kaçınmak gerekir. Aksi halde zarar gören ya da kopan braketler tedavinin uzamasına yol açacaktır. Yine yemekleri küçük parçalar şeklinde ve ağırlıklı olarak arka dişlerin yardımıyla tüketmeye de özen göstermek gerekir.

Düzenli diş fırçalama ve diş fırçası seçimi önemli

Normal şartlarda günde iki kez fırçalanan dişler, ortodontik tedavi sürecinde her yemekten sonra olmak üzere özenli bir şekilde fırçalanmalıdır. Aksi halde gerekli ağız bakımının yapılmaması bakteri oluşumuna, bakteri oluşumu da diş eti sorunlarına yol açarak tedavi sürecinde sorunların yaşanmasına neden olacaktır. Bu noktada doktor tarafından önerilecek etkin bir ortodonti diş fırçası edinmek en doğrusu olacaktır.

Ek ortodontik cihaz kullanımına özen gösterin

Ortodontik tedavi sürecinde doktorun tüm öneri ve uyarılarını hayata geçirmek ve eğer ek bir aparat önerildiyse bunun kullanımına özen göstermek oldukça önemlidir. Doktorun önerdiği aparatların istenen süre ve şekilde kullanılmaması tedavinin aksamasına yol açacaktır.

Sabır ve disiplin işleri kolaylaştıracak

Ortodontik tedavi, hasta tarafında belirli bir disiplin ve sabırla yaklaşılması gereken, doktor önerilerine harfiyen uymanın son derece önemli olduğu bir süreçtir. Bu süreçte diş bakımının eksiksiz yapılması, kontrol randevularına tam zamanında ve eksiksiz gitmek, aparatların en doğru ve zarar görmeyecek şekilde kullanımı gibi etkenler tedavinin en kısa sürede ve etkin şekilde tamamlanması açısından oldukça önemlidir. Sürece gereken özeni gösteren hasta için ortodontik tedavi son derece sorunsuz geçecektir.

Ortodonti fiyatları

Diş, çene ve yüz uyumsuzluklarını gidermeye yönelik pek çok alternatif tedavi imkanı sunan ortodonti alanında uygulamalar, zaman ve emek isteyen titiz süreçlerden oluşmaktadır. Bu emeğe kullanılan aparey, ek aparat ve cihazların maliyeti de eklenir. Bu alanda başta diş teli fiyatları olmak üzere farklı fiyat skalaları tamamen hastaya özel olarak belirlenmektedir.

Ortodontik tedavide fiyatları belirleyen faktörler aşağıdaki şekildedir:

● Uygulanacak tedavinin niteliği

● Kişinin yaşadığı bölge

● Tedavi süresi

● Dişlerdeki sorunun derecesi

● Kullanılan malzemenin türü ve kalitesi

● Hasta yaşı

Klasik diş tellerine göre lingual apareylerin kullanıldığı tedavilerde süreçler çok daha hassas ve titiz şekilde ilerler. Kişiye özel olarak bilgisayar desteğiyle tasarlanan hassas apareyler bu nedenle daha yüksek maliyetlerle karşımıza çıkmaktadır. Saklıtel aparey ise yerli üretim olması nedeniyle daha makul fiyatlara sahiptir. Metal diş teli fiyatları en ekonomik alternatif olurken, estetik kaygısı yüksek hastalara hitap eden şeffaf plak fiyatları ise daha yüksek rakamlarla öne çıkmaktadır.

Ortodonti tedavisi, hem sağlığı hem de psikolojiyi etkileyen mevcut diş ve çene sorunlarının tamamen ortadan kalkmasını sağlayan ve kişinin kendi dişleriyle güvenle gülebilmesini mümkün kılan çok kritik bir uzmanlıktır. Süreç doğru doktor seçimiyle başlamalı, kişiye özel uygulamanın belirlenmesinin ardından özenli bir tedavi süreci ile devam etmelidir. Saklıtel, uzman kadrosu, etkin ortodontik uygulamaları ve modern ekipman ve cihazlarıyla bu süreçte güvenle tercih edebileceğiniz bir seçenek olacaktır.